ƏBU ZEYD ƏL-BƏLXİ VƏ ONUN “BƏDƏN VƏ RUH SAĞLAMLIĞI” KİTABI
Ənvər Hüseynov | anverguseynov@gmail.com
Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunun Dinin psixologiyası ixtisası üzrə magistrantıAraşdırma
XÜLASƏ
Əbu Zeyd əl-Bəlxi (v.934) İslam dünyasının parlaq alimlərindən biridir. X əsrdə yaşamış
alim təhsilini islami və dünyəvi yöndən alaraq dini və dünyəvi elmlərə dair kitablar yazmışdır. Fəlsəfə,
məntiq, coğrafiya, tibb, psixologiyaya dair yazdığı əsərlərdən zəmanəmizə yalnız ikisi gəlib çatmışdır.
Bunlardan biri bu məqalədə araşdırdığımız “Bədən və ruh sağlamlığı” kitabıdır.
Əbu Zeyd əl-Bəlxi İslam psixologiyasına dair yazdığı “Bədən və ruh sağlamlığı” adlı kitabında
psixologiyaya dair fikirlərini açıqlamış, müalicə metodlarını izah etmişdir. X əsrə aid olması bu kitabı
daha dəyərli edir. Kitabda koqnitiv terapiya üsuluna dair metodlardan bəhs olunur. İnsanın xəstəliyinin
bədən və ruh ilə əlaqəli olduğu bildirilir. Bu növ yanaşma psixoloji və fizioloji amillərin bir-birinə təsir
etdiyini göstərir.
Əbu Zeyd əl-Bəlxi insanların fizioloji xəstəlik zamanı həkimə müraciət etməsini vacib bilir. Eyni
zamanda psixoloji narahatlıqlar zamanı psixoloqlara müraciət etməyi tövsiyə edir. Kitab özlüyündə iki
hissədən ibarətdir: birinci bölüm insanın fizioloji sağlam qalması və xəstəlik zamanı edilən müalicə
haqqındadır. İkinci bölüm isə insanın psixoloji olaraq sağlam qalması və psixoloji narahatlıqlar zamanı
edilən terapiyalar haqqındadır
ƏDƏBİYYAT
1. Qurani-Kərim və Məalı. Ankara: Diyanət İşləri Başqanlığı, 2018, 608 s.
2. Hayati Hökelekli. İslam psikolojisi yazıları. İstanbul: Dem Yayınları Ensar Neşriyat, 2017, 322 s.
3. Аарон Бек, А.Раш, Брайан Шо, Гэри Эмери. Когнитивная терапия депрессии. СПб.: Питер,
2003, 304 с. (Серия Золотой фонд психотерапии).
4. Mesalihul-ebdan vel-enfüs (Beden ve Ruh sağlığı). Ebu Zeyd Ahmed el-Belhi. İstanbul: Endülüs
Kitap Yayınları, 2023, 229 s.
5. Mesalihul-ebdan vel-enfüs (Beden ve Ruh sağlığı). Ebu Zeyd Ahmed el-Belhi. İstanbul: Türkiye
Yazma Eseler Kurumu Başkanlığı, 2012, 572 s.
6. Kamil Yılmaz. Aziz Mahmüd Hüdayi’nin “Sema Risalesi”. Marmara Üniversitesi İlahiyat
Fakültesi Dergisi, sy. 4. İstanbul: 1986, 284 s.
7. И.Н. Тюренков. Лекарственные поражения кишечника. Новые лекарства и новости
фармакотерапии, 1/2002.
8. DSM-IV-TR. American Psychiatric Association. 2010, 943 s
ABU ZEID AL-BALKHI AND HIS BOOK “BODY AND MENTAL HEALTH ”
Anvar Huseynov | anverguseynov@gmail.com
Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunun Dinin psixologiyası ixtisası üzrə magistrantıResearch
SUMMARY
Abu Zeid al-Balkhi (d. 934) is one of the brilliant scientists of the Islamic world. The
scholar who lived in the 10th century wrote books on religious and secular sciences. He created works
on philosophy, logic, geography, medicine and psychology. Only two of his works have survived to this
day. One of them is the book “Body and Mental Health,” which we talk about in this article.
Abu Zayd al-Balkhi, in the book “Body and Mental Health” which he wrote on Islamic psychology,
outlined his views on psychology and explained methods of treatment. The book presents methods of
cognitive therapy. It is argued that human illnesses are related to the body and soul. This approach
shows that psychological and physiological factors influence each other.
Abu Zayd al-Balkhi believed that it was important that people consult a doctor in case of
physiological illness. He also recommended contacting psychologists in case of psychological problems.
The book itself consists of two parts. The first part is devoted to maintaining a person’s physiological
health and treatment during illness. The second part is devoted to maintaining human psychological
health and treatment methods used for psychological disorders
REFERENCE LIST
1. Qurani-Kərim və Məalı. Ankara: Diyanət İşləri Başqanlığı, 2018, 608 s.
2. Hayati Hökelekli. İslam psikolojisi yazıları. İstanbul: Dem Yayınları Ensar Neşriyat, 2017, 322 s.
3. Аарон Бек, А.Раш, Брайан Шо, Гэри Эмери. Когнитивная терапия депрессии. СПб.: Питер,
2003, 304 с. (Серия Золотой фонд психотерапии).
4. Mesalihul-ebdan vel-enfüs (Beden ve Ruh sağlığı). Ebu Zeyd Ahmed el-Belhi. İstanbul: Endülüs
Kitap Yayınları, 2023, 229 s.
5. Mesalihul-ebdan vel-enfüs (Beden ve Ruh sağlığı). Ebu Zeyd Ahmed el-Belhi. İstanbul: Türkiye
Yazma Eseler Kurumu Başkanlığı, 2012, 572 s.
6. Kamil Yılmaz. Aziz Mahmüd Hüdayi’nin “Sema Risalesi”. Marmara Üniversitesi İlahiyat
Fakültesi Dergisi, sy. 4. İstanbul: 1986, 284 s.
7. И.Н. Тюренков. Лекарственные поражения кишечника. Новые лекарства и новости
фармакотерапии, 1/2002.
8. DSM-IV-TR. American Psychiatric Association. 2010, 943 s
АБУ ЗЕЙД АЛЬ-БАЛХИ И ЕГО КНИГА « ТЕЛО И ПСИХИЧЕСКОЕ ЗДОРОВЬЕ »
Анвар Гусейнов | anverguseynov@gmail.com
Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunun Dinin psixologiyası ixtisası üzrə magistrantıИсследование
РЕЗЮМЕ
Аннотация. Абу Зейд аль-Балхи (ум. 934) один из блестящих ученых исламского мира.
Ученый, живший в X веке, писал книги по религиозным и светским наукам. Он создал труды по
философии, логике, географии, медицине и психологии. До нашего времени дошли только две его
работы. Одна из них – книга «Тело и психическое здоровье», которую мы рассматриваем в этой
статье.Абу Зайд аль-Балхи в книге « Тело и психическое здоровье», написанной им по исламской
психологии, изложил свои взгляды на психологию и объяснил методы лечения. В книге представлены
методы когнитивной терапии. Утверждается, что болезни человека связаны с телом и душой.
Такой подход показывает, что психологические и физиологические факторы влияют друг на друга.
Абу Зайд аль-Балхи считал важным, чтобы люди обращались к врачу в случае
физиологического заболевания. Аналогичным образом он рекомендовал обращаться к психологам
в случае психологических проблем. Сама книга состоит из двух частей. Первая часть посвящена
сохранению физиологического здоровья человека и лечению во время болезни. Вторая часть
посвящена поддержанию психологического здоровья человека и методам лечения, применяемым
при психологических расстройствах
ЛИТЕРАТУРА
1. Qurani-Kərim və Məalı. Ankara: Diyanət İşləri Başqanlığı, 2018, 608 s.
2. Hayati Hökelekli. İslam psikolojisi yazıları. İstanbul: Dem Yayınları Ensar Neşriyat, 2017, 322 s.
3. Аарон Бек, А.Раш, Брайан Шо, Гэри Эмери. Когнитивная терапия депрессии. СПб.: Питер,
2003, 304 с. (Серия Золотой фонд психотерапии).
4. Mesalihul-ebdan vel-enfüs (Beden ve Ruh sağlığı). Ebu Zeyd Ahmed el-Belhi. İstanbul: Endülüs
Kitap Yayınları, 2023, 229 s.
5. Mesalihul-ebdan vel-enfüs (Beden ve Ruh sağlığı). Ebu Zeyd Ahmed el-Belhi. İstanbul: Türkiye
Yazma Eseler Kurumu Başkanlığı, 2012, 572 s.
6. Kamil Yılmaz. Aziz Mahmüd Hüdayi’nin “Sema Risalesi”. Marmara Üniversitesi İlahiyat
Fakültesi Dergisi, sy. 4. İstanbul: 1986, 284 s.
7. И.Н. Тюренков. Лекарственные поражения кишечника. Новые лекарства и новости
фармакотерапии, 1/2002.
8. DSM-IV-TR. American Psychiatric Association. 2010, 943 s
JURNALIN SAYLARI
